"Börü Tigin" sayfasının sürümleri arasındaki fark

11:32, 25 Mart 2017 itibarı ile sayfanın şu anki hâli

Börçigin (Moğolca: Боржигин, Borçigin; Şablon:Zh-cp), Cengiz Han ve ardıllarının üyesi olduğu boydur. Ayrıca "Altan Urug" (Moğolca: Алтан ураг), yani "altın soy" ve Munkak olarak da bilinir ,

Esasen Bodonçar'ın sülalesi için kullanılan Börçigin adı, Moğol İmparatorluğu kurulduktan sonra Kiyat boyundan sadece Gengiz, Cuci Kasar, Kaçiun ve Temüge Oççigin olmak üzere dört kardeşin sülalesinden gelenler ("Altan Uruk") için kullanılmaya başlamıştır.

1271'de Cengiz Han'ın torunu olan Kubilay Han Çin'de Yüen Hanedanını kurdu. Börçiginler 14. yüzyılın büyük bölümü boyunca da Moğol İmparatorluğu'nda, Çin'de ve Asya'nın diğer kısımlarında hüküm sürdüler. 1368'de Togan Timur yönetimindeyken Börçiginler Çin hakimiyetini kaybettiler ama aile mensupları 17. yüzyıla kadar Moğolistan'ı yönetmeye devam etmiştirler ve Çin'in Kin Hanedanı'ndaki 49 Moğol sancağının en güçlüsüydüler. Börçigin günümüz Moğolistan'ında yaygın bir soyadıdır.

dipnot: Börçigin Börü Tigin'den türemiş olup kurt prens anlamına gelir.

Âl-i Cengiz

Şablon:Ana

Cengiz Han Soyu'nun izlerini özellikle Orta Asya'da bulmak mümkündür. Onun dört oğlu ve onun hemen ardından gelen vârisleri adları ve yaptıklarıyla şöhret sahibidirler. Daha sonraki Asyalı hükümdarlar çürük dayanaklarla kendilerini bu soydan gelmiş göstermeye çalışmışlardır. 14. yüzyılda geçerli kaynaklar (ki bunlar büyük oranda Reşidüddin'e ve diğer Arap tarihçilerine dayanmaktaydı) bu konuda bilgi verememektedir. Genbilimsel DNA testinin yakın zamanda gördüğü revaçla birlikte daha çok insan bu büyük Kağan'ın soyundan geldiğini iddia etmeye başlamıştır.

Cengiz Han soyundan inen Asya hanedanları arasında şunlar vardır: Çin'de Yuan Hanedanı, İran'da İlhanlılar, Deşt-i Kıpçak'ta Altın Ordu (Cuci ulusu), Kuzey Asya ve Orta Asya'da Sibir Hanlığı, Şeybani Hanlığı ve Astrahan Hanlığı. Kural olarak Cengiz soyu Tatar politikalarında çok büyük önem arz ediyordu.

Örneğin Mamay Han yetkisini kukla hanlar eliyle kullanabiliyor ama kendisi Cengiz soyundan gelmediği için Han ünvanını kullanamıyordu.

dipnot: Börçigin Börü Tigin'den türemiş olup kurt prens anlamına gelir.

Güncel ilgisi

Boy teşkilatlanmasının 20. yüzyılda uygulanan bir bağı kalmamıştır ama halen pek çok Moğol için bir şeref ve gurur meselesi sayılmaktadır. 1920'lerde komünist rejim boy adlarının kullanılmasını yasaklamıştı. Bu yasak 1997'de yürürlükten kaldırıldığında ailelerin çoğunluğu boy bağları hakkındaki bilgilerini yitirmişlerdi. Bu nedenle de aşırı sayıda aile nüfus kaydını en prestijli boy ismi olan Börçigin mensubu olarak yapmıştır, ki bunların pek çoğunun tarihi bir temeli yoktur.

Notlar

İngilizce Wikipedia'dan tercüme edilmiştir <references />

Soy ağacı

Şablon:Soyağacı/başla Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı Şablon:Soyağacı/bitir

Kaynakça

Şablon:Kaynakça

Şablon:Avrupa hanedanları