Ertuğrul Gazi sayfasının kaynağını görüntüle

{{Koruma-yarı-süresiz}}
{{Kraliyet bilgi kutusu
| isim          = Ertuğrul Gazi
| başlık        = Kayı Boyu Lideri
| resim         = 
| resim_boyutu  = 
| altyazı       = 
| veraset       = 
| hüküm_süresi  = 
| taç_giymesi   = 
| önce_gelen    = 
| vekili        = 
| sonra_gelen   = [[Osman Gazi]]
| veliaht       = 
| eşi           = [[Halime Hatun]]
| çocukları     = [[Osman Gazi]]
| tam ismi      = 
| hanedan       = [[Kayı Boyu]]
| babası        = [[Süleyman Şah]] veya [[Gündüz Alp]]
| annesi        = [[Hayme Hatun]]
| doğum_tarihi  = <!-- {{Doğum tarihi|YYYY|AA|GG}} -->
| doğum_yeri    = 
| ölüm_tarihi   = <!-- {{Ölüm tarihi ve yaşı|YYYY|AA|GG|YYYY|AA|GG}} --> [[1281]]
| ölüm_yeri     = [[Söğüt, Bilecik|Söğüt]], [[Bilecik]]
| defin_tarihi  = 
| defin_yeri    = [[Ertuğrul Gazi Türbesi]]
| dini          = [[İslam]]
| meslek        = 
| imza          = 
| modül         = 
}}
'''Ertuğrul''' ({{lang-ota|ارطغرل}}'''), Ertuğrul Gazi''' veya '''Ertuğrul Bey''' (ö. ~1280, [[Söğüt, Bilecik|Söğüt]]), 13. yüzyılın ortalarında [[Oğuzlar]]ın [[Kayı boyu]]nun lideri ve [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Beyliği]]'nin kurucusu olan [[Osman Bey]]'in babası.

== Soyu ==
Kaynaklarda, Ertuğrul Gazi'nin soyu hakkında yer alan bilgiler farklılık göstermektedir.

{{Multicol}}
[[Yazıcızâde Âli]]'nin ''[[Tevârih-i Al-i Selçuk]]'' adlı eserinde yer alan soy ağacı:<ref>İnalcık, Halil, 2007; sf. 486</ref>
{{soyağacı/başla|style=font-size:85%;}}
{{soyağacı | | | Gökalp | Gökalp=Gökalp}}
{{soyağacı | |,|-|^|-|.}}
{{soyağacı |Ertuğrul| | Tündar| Ertuğrul=Ertuğrul| Tündar=Tündar (Dündar)}}
{{soyağacı | |!| | | | | | | | | }}
{{soyağacı |Osman| | Osman=Osman}}
{{soyağacı/bitir}}

[[Enverî]]'nin ''[[Düstûrnâme-i Enverî]]'' adlı eserinde yer alan soy ağacı:<ref name="İnalcık=487">İnalcık, Halil, 2007; sf. 487</ref>
{{soyağacı/başla|style=font-size:85%;}}
{{soyağacı | | | Gazan | Gazan=Gazan}}
{{soyağacı | | | |!| }}
{{soyağacı | | | Süleymân | Süleymân=Mir Süleymân Alp}}
{{soyağacı | | | |!| }}
{{soyağacı | | | Şehmelik | Şehmelik=Şehmelik}}
{{soyağacı | |,|-|^|-|.}}
{{soyağacı |Gündüzalp| | Gökalp| Gündüzalp=Gündüzalp| Gökalp=Gökalp}}
{{soyağacı | |!| | | | | | | | | }}
{{soyağacı |Ertuğrul| Ertuğrul=Ertuğrul}}
{{soyağacı | |!| | | | | | | | | }}
{{soyağacı |Osman| Osman=Osman}}
{{soyağacı/bitir}}

[[Şükrullah]]'ın ''[[Behcetü't Tevârîh]]'' adlı eserinde yer alan soy ağacı:<ref name="İnalcık=487"/>
{{soyağacı/başla|style=font-size:85%;}}
{{soyağacı | | | | | Oğuz | Oğuz=Oğuz}}
{{soyağacı | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | Gökalp| Gökalp=Gökalp}}
{{soyağacı | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | Kızıl Buga| Kızıl Buga=Kızıl Buga}}
{{soyağacı | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | Kaya Alp| Kaya Alp=Kaya Alp}}
{{soyağacı | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | Süleymanşâh| Süleymanşâh=Süleymanşâh}}
{{soyağacı | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | Ertuğrul| Ertuğrul=Ertuğrul}}
{{soyağacı | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | Osman| Osman=Osman}}
{{soyağacı/bitir}}

[[Hasan bin Mahmûd el-Bayâtî]]'nin ''[[Câm-ı Cem-Âyîn]]'' adlı eserinde yer alan soy ağacı:<ref name="İnalcık=488">İnalcık, Halil, 2007; sf. 488</ref>
{{soyağacı/başla|style=font-size:85%;}}
{{soyağacı | | | | | Kaya Alp| | Kaya Alp=Kaya Alp}}
{{soyağacı | | | | | |!| | }}
{{soyağacı | | | | | Süleymanşâh| | Süleymanşâh=Süleymanşâh}}
{{soyağacı | | | | | |!| | }}
{{soyağacı | | | | | Ertuğrul| | Ertuğrul=Ertuğrul}}
{{soyağacı | |,|-|-|-|+|-|-|.}}
{{soyağacı |Savcı Bey | | Osman | | Gündüz Bey| |Savcı Bey=Savcı Bey| Osman=Osman |Gündüz Bey=Gündüz Bey}}
{{soyağacı/bitir}}

{{Multicol-break}}
[[Karamanlı Mehmed Paşa]]'ya göre soy ağacı:<ref name="İnalcık=488"/>
{{soyağacı/başla|style=font-size:85%;}}
{{soyağacı | | | | | | Oğuz Han | Oğuz Han=Oğuz Han}}
{{soyağacı | | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | | Kayık Alp| Kayık Alp=Kayık Alp}}
{{soyağacı | | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | | Sarkuk Alp| Sarkuk Alp=Sarkuk Alp}}
{{soyağacı | | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | | Gök Alp| Gök Alp=Gök Alp}}
{{soyağacı | | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | | Gündüz Alp| Gündüz Alp=Gündüz Alp}}
{{soyağacı | | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | | Ertuğrul| Ertuğrul=Ertuğrul}}
{{soyağacı | | | | | | |!| }}
{{soyağacı | | | | | | Osman| Osman=Osman}}
{{soyağacı/bitir}}

[[Âşıkpaşazâde]]'nin ''[[Âşıkpaşazâde Tarihi]]'' adlı eserinde yer alan soy ağacı:<ref name="İnalcık=489">İnalcık, Halil, 2007; sf. 489</ref>
{{soyağacı/başla|style=font-size:85%;}}
{{soyağacı | | | | | Oğuz | | | Oğuz =Oğuz}}
{{soyağacı | | | | | |!| | | }}
{{soyağacı | | | | | Kayık Alp| | | Kayık Alp=Kayık Alp}}
{{soyağacı | | | | | |!| | | }}
{{soyağacı | | | | | Gökalp| | | Gökalp=Gökalp}}
{{soyağacı | | | | | |!| | | }}
{{soyağacı | | | | | Basuk| | | Basuk=Basuk}}
{{soyağacı | | | | | |!| | | }}
{{soyağacı | | | | | Kaya Alp| | | Kaya Alp=Kaya Alp}}
{{soyağacı | | | | | |!| | | }}
{{soyağacı | | | | | Süleymanşâh| | | Süleymanşâh=Süleymanşâh}}
{{soyağacı | | | | | |!| | | }}
{{soyağacı | | | | | Ertuğrul| | | | Ertuğrul=Ertuğrul}}
{{soyağacı | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| }}
{{soyağacı | Saru-Yatı | | Osman | | Gündüz Alp |Saru-Yatı=Saru-Yatı (Savcı)| Osman=Osman |Gündüz Alp=Gündüz Alp}}
{{soyağacı | |!| | | | | | | |!}}
{{soyağacı |Bay-Hoca| | | | | |Aydoğdu| | Bay-Hoca=Bay-Hoca|Aydoğdu=Aydoğdu}}
{{soyağacı/bitir}}

[[Neşrî]]'nin ''[[Kitab-ı Cihannüma]]'' adlı eserinde yer alan soy ağacı:<ref name="İnalcık=490">İnalcık, Halil, 2007; sf. 490</ref>
{{soyağacı/başla|style=font-size:85%;}}
{{soyağacı | | | | | | | Süleymanşâh| | | | Süleymanşâh=Süleymanşâh}}
{{soyağacı | |,|-|-|-|v|-|^|-|v|-|-|.}}
{{soyağacı | Sunkur-Tekin | | Ertuğrul | | Gündoğdu | | Tündar| Sunkur-Tekin=Sunkur-Tekin | Ertuğrul=Ertuğrul | Gündoğdu=Gündoğdu | Tündar=Tündar (Dündar)}}
{{soyağacı | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| }}
{{soyağacı | Saru-Yatı | | Osman | | Gündüz |Saru-Yatı=Saru-Yatı | Osman=Osman |Gündüz =Gündüz}}
{{soyağacı/bitir}}
{{Multicol-end}}

== Anadolu'ya gelmesi ve Söğüt'e yerleşmesi ==
[[Anadolu Selçuklu Devleti]]'nin [[Doğu Roma İmparatorluğu|Bizans İmparatorluğu]] sınırında bulunan [[uç beyliği|uç emirliklerindeki]] Türk sayısı, 1243 yılında gerçekleşen [[Kösedağ Muharebesi]] sonrasında Anadolu'da başlayan [[Moğol istilaları|Moğol baskısı]] sebebiyle artış göstermiş; buna paralel olarak Bizans topraklarına yapılan akınlar artmıştı.<ref name="İnalcık=479">İnalcık, Halil, 2007; sf. 479</ref> Bu akınlar sonucunda, Bizans topraklarında ikinci halka uc beylikleri kurulmaya başladı. 13. yüzyılın ikinci yarısında bu beyliklerin en güçlüsü konumunda olan ve [[Kütahya]] civarında hüküm süren [[Germiyanoğulları Beyliği]], 1300'lere doğru Batı Anadolu'da fetihler yaparak üçüncü halka uc beyliklerinin kurulmasını sağladı. [[Eskişehir|Sultan Öyüğü]] (günümüzde Eskişehir) bölgesinde, ucun en ileri hattı olan [[Söğüt, Bilecik|Söğüt]]'te yerleşen Türk boyunun başında Ertuğrul Gazi bulunmaktaydı.<ref name="İnalcık=479"/> Ertuğrul Gazi'ye bağlı boyun bu bölgeye ne zaman ve nasıl geldiği kesin olarak bilinmemekle birlikte, konu hakkında farklı görüşler mevcuttur.<ref name="İnalcık=479"/>

[[Dosya:Ertuğrul Gazi Türbesi.jpg|thumb|240px|[[Ertuğrul Gazi Türbesi]], 1890]]
''[[Ruhî Tarihi]]''{{'}}ne göre Ertuğrul Gazi veya atalarının önderliğindeki 340 kişilik Türk boyu, Selçuklular ile birlikte [[Türkistan]]'ı terkedip Anadolu'ya gelerek [[Ankara|Engüri]] (günümüzde Ankara) civarındaki [[Karacadağ, Ankara|Karacadağ]] eteklerine yerleşti.<ref name="İnalcık-1-2">İnalcık, Halil, 2010, sf. 1-2</ref> 1222-1230 yılları arasında, [[İznik İmparatorluğu|İznik İmparatoru]] [[III. Yannis Vatatzes]] ile [[Anadolu Selçuklu Devleti|Anadolu Selçuklu]] Sultanı [[I. Alâeddin Keykubad]] arasında Sultan Öyüğü ve Engürü civarında gerçekleşen mücadelelerden haberdar olan Ertuğrul Gazi, orduya hizmet amacıyla çarpışmalara katıldı, bu kapsamda [[Karacaşehir, Odunpazarı|Karacahisar]]'a yapılan kuşatmada yer aldı. Bunu memnuniyetle karşılayan I. Alâeddin Keykubad, Ertuğrul Gazi'yi akıncı başı yaptı.<ref name="İnalcık-1-2"/> 1230 yılında, [[Harezmşahlar]]la yapılan [[Yassı Çemen Muharebesi]] ve [[Moğollar]]la yapılan [[Kösedağ Muharebesi]] sebebiyle I. Alâeddin Keykubad ile III. Yannis Vatatzes arasında barış sağlandı.<ref name="İnalcık-1-2"/> Kısa süre sonra I. Alâeddin Keykubad, Ertuğrul Gazi veya atalarına Söğüt'ü [[kışlak]], [[Domaniç]]'i [[Yaylak (coğrafya)|yaylak]] olarak verdi.<ref name="İnalcık-1-2"/> Ertuğrul Gazi akınlarına buradan devam ederken, I. Alâeddin Keykubad'ın ayrılmasının ardından Karacahisar elden çıktı. Bunun üzerine Ertuğrul Gazi, yerli [[tekfur]]larla uzlaşma yoluna gitti.<ref name="İnalcık-1-2"/> ''Ruhî Tarihi''{{'}}nde yer alan bu bilgileri [[Neşrî]], Ruhî'den aktarmaktadır.<ref name="İnalcık-1-2"/> [[Âşıkpaşazâde]] ise bu anlatılanları kısaltmış ve içeriğini değiştirerek, yaşananları [[Osman Bey]] dönemine nakletmiştir.<ref name="İnalcık-1-2"/> Başka bir hikayeye göre ise Sürmeli Çukur ([[Aras Nehri]] vadisi) veya [[Ahlat]]'tan Engüri civarındaki Karacadağ eteklerine yerleşen Ertuğrul Gazi ve aşireti, burada bir süre kaldı ve İznik İmparatoru III. Yannis Vatatzes'e karşı I. Alâeddin Keykubad'ın ordusunda yer aldı.<ref name="İnalcık-1-2"/> Ancak Moğol saldırıları sebebiyle I. Alâeddin Keykubad'ın [[Konya]]'ya dönmesinin ardından Ertuğrul Gazi'ye Söğüt'ü kışlak, Domaniç'i yaylak olarak tayin etti.<ref name="İnalcık-1-2"/>

Oğlu [[Osman Gazi]] 1299 yılında, merkezi Söğüt olan [[Osmanlı İmparatorluğu|Osmanlı Beyliği]]'ni kurdu. Söğüt'te vefat eden Ertuğrul Gazi'nin, oğlu Osman Gazi tarafından yaptırılan bir [[Ertuğrul Gazi Türbesi|türbesi]] bulunmaktadır.

==Popüler kültürdeki yeri==
19. yüzyılda, [[Abdülaziz|Sultan Abdülaziz]] dönemi [[Osmanlı Donanması]] için inşa edilen bir [[fırkateyn]]<nowiki/>e anısına ismi verilmiştir. Yanı sıra, 1998'de, [[Türkmenistan]] [[Aşkabat]]'ta adına [[Ertuğrul Gazi Camii]] inşa edilmiştir. Ek olarak, Ertuğrul Gazi, 2014'ten beri [[TRT 1]] televizyon kanalında yayınlanan ''[[Diriliş: Ertuğrul]]'' ( tamamiyle gerçeklere dayanan dizi ) dizisinde [[Engin Altan Düzyatan]] tarafından canlandırılmaktadır.

== Kaynakça ==
* {{dergi kaynağı |url=https://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:A5IYsZp-rEkJ:www.inalcik.com/images/pdfs/30685861OSMANBEG.pdf+&hl=tr&gl=tr&pid=bl&srcid=ADGEEShdqqq_k9py0ynRip0KIwoUTijt3HQKD3gF8zRizf8K6O_qL6i-gajd85E1QRA7-QQjMhaeiDp6XWybjd_15D7hhD_x2H0tUxKTPzJffOmsY9jaADtMgn21mI_EiW7Z7QZKShLQ&sig=AHIEtbThkXbdghooNxB-4Y6bCVCtcDesWQ |başlık=Osmanlı Beyliği'nin Kurucusu Osman Beg |ilk=Halil |son=İnalcık |yazarlink=Halil İnalcık |dergi=[[Belleten]] |yer=Ankara |yıl=Ağustos 2007 |sayı=261. sayı}}
{{kaynakça}}

== Ek okumalar ==
* {{dergi kaynağı |dergi=[[NTV Tarih]] |başlık=Son araştırmalarla Ertuğrul Gâzî'nin gerçek hikayesi |ay=Nisan |yıl=2010 |sayı:15. sayı |issn=1308-7878 |ilk=İnalcık |son=Halil}}
* [[İsmail Hakkı Uzunçarşılı|Uzunçarşılı, İsmail Hakkı]], (1994 8. Baskı:2003), ''Osmanlı Tarihi I. Cilt: Anadolu Selçukluları ve Anadolu Beylikleri Hakkında bir Mukaddime ile Osmanlı Devleti'nin Kuruluşundan İstanbul'un Fethine Kadar'', Ankara:Türk Tarih Kurumu  ISBN 975-16-0011-1.
* Akgündüz, Ahmed ve Öztürk, Said (1999), ''Bilinmeyen Osmanlı'', İstanbul:Osav
* ''Osmanlı Ansiklopedisi, Tarih/Medeniyet/Kültür'', İstanbul: İz Yayıncılık,1996
* Müneccimbaşı Derviş Ahmet: ''Câmiü’d-Devle''
* Maksudoğlu, Mehmed (2001), ''Osmanlı Tarihi'', İstanbul
* Danışman, Zuhuri (?) ''Osmanlı İmparatorluğu Tarihi 14 Cilt'', İstanbul:Zuhuri Danışman Yayinevi.  Cilt:2 say:?

[[Kategori:Osmanlı İmparatorluğu beylik dönemi]]
[[Kategori:Kayı Boyu]]